Renovatie Houten Hoofd in maart van start

Van maart tot half augustus wordt de monumentale steiger het Houten Hoofd gerenoveerd. Het oude houtwerk wordt vervangen door legaal gekapt hardhout uit Suriname. Aan de vorm en de omvang van de steiger verandert niets. Een deel van de oude palen wordt elders in de haven hergebruikt voor meerstoelen en remmingswerken op de Veermanskade en bij de sluis. De kosten van de operatie worden gedragen door de provincie Noord-Holland, het Ontwikkelingsbedrijf NHN en de gemeente Hoorn.

Het Houten Hoofd verkeert in zeer slechte staat. Zwamvorming tast het hout sneller aan dan verwacht. De steiger is niet langer veilig om te gebruiken; wachten met herstel is dan ook niet verantwoord.
Het gemeentebestuur heeft gekozen voor een complete renovatie, zodat het Houten Hoofd een duurzame en stabiele constructie krijgt. Bovendien wordt een vaste blusleiding met brandkranen  aangebracht, wat de veiligheid op en rond de steiger ten goede komt.

Het werk wordt uitgevoerd door het gespecialiseerde bouwbedrijf D. Schreuder BV te Amsterdam. De aannemer zal de benodigde materialen en apparatuur zoveel mogelijk aan- en afvoeren over het water.

Gevolgen
Omwille van de veiligheid moet een deel van de werkzaamheden in het komende vaarseizoen worden uitgevoerd.

Voor charterschepen die gebruik maken van het Houten Hoofd zijn in beperkte mate tijdelijke ligplaatsen elders in de haven beschikbaar. De 25 charterschepen die Hoorn als thuishaven hebben, krijgen een plek langs de Oude Doelenkade, het Hoofd en de Veermanskade (zolang hier niet wordt gewerkt aan de remmingwerken). Een deel van de charterschepen kan in juni/juli en augustus aan het Oostereiland liggen. In de Karperkuil komen de schepen te liggen die voor langere tijd stil liggen.

Passanten die een ligplaats in Hoorn willen voor een schip dat langer is dan 20 meter, kunnen het beste geen risico nemen en in de ochtend contact opnemen met de havenmeester alvorens de vaartocht naar Hoorn te aanvaarden. De capaciteit van de binnenhaven is immers beperkt. Voor pleziervaartuigen worden geen ligplaatsen gereserveerd.

Toeristen kunnen het Houten Hoofd tijdelijk niet betreden om daar foto’s maken van de fraaie, schilderachtige omgeving. Wie een foto van de beeldengroep “De scheepsjongens van Bontekoe” wil maken, kan dat helaas niet zelf doen. Daarom biedt de gemeente via de website www.hoorn.nl kosteloos een fraaie foto in hoge resolutie ter download aan.

Publiciteit
Via een groot aantal kanalen geeft de gemeente ruchtbaarheid aan de gevolgen van de renovatie.  Advertenties in watersportmedia, flyers bij chartermaatschappijen, VVV’s en havenkantoren rond IJssel- en Markermeer en bebording rond de werkplek in meerdere talen zullen duidelijk maken dat iedereen welkom is in de Hoornse haven, maar rekening moet houden met tijdelijk beperkte ligplaatscapaciteit.

Geschiedenis
Het Houten Hoofd is een rijksmonument, dat volgens geschiedschrijver Velius in zijn oorspronkelijke vorm uit 1464 dateert. Het was een stevig bouwsel, want het overleefde de stormvloed die in datzelfde jaar een dijkdoorbraak bij Wijdenes veroorzaakte.
De houten uitkijkpost maakte in 1532 plaats voor de Hoofdtoren. In 1609 is de steiger uitgebreid in zuidelijke richting, waarmee het zijn huidige vorm heeft gekregen.

De historie van het Houten Hoofd kenmerkt zich vooral door (de noodzaak van) herstelwerkzaamheden. Zo is de steiger in 1755 en 1820 in zijn geheel vervangen. Gedenkstenen in de buitenmuur van de Hoofdtoren herinneren aan deze restauraties. Plannen rond 1910 om het houtwerk door beton te vervangen zijn nooit uitgevoerd. Ook ideeën om de steiger weg te halen zijn (gelukkig) nooit werkelijkheid geworden.

In de hongerwinter van 1944 hebben inwoners van Hoorn een groot deel van het dekhout opgestookt, waardoor de steiger enkele jaren onbruikbaar was. Schippers en vissers moesten zich behelpen tot de restauratie in het feestjaar 1957, toen Hoorn 600 jaar bestond. Bij de laatste renovatie in 1987 is het dekhout en een groot deel van de liggers opnieuw gebruikt. Dat hout is nu ook aan vervanging toe.