Met flinke regelmaat vraag ik mijzelf af waar ik mee bezig ben. Niet omdat ik het gevoel heb iets verkeerds te doen, eerder om te achterhalen hoe zinvol ik bezig ben. Ik ben als Sjaak Grosthuizen een columnist. In de afgelopen bijna 25 jaar dat ik mij die rol heb aangemeten heb ik mezelf voorgehouden een beetje nuttig element te zijn van de bescherming van de democratie. De laatste tijd merk ik dat de behoefte om de democratie te helpen beschermen het hoofddoel is van mijn columns.
Ik besef dat het klinkt alsof ik lijd aan zelfoverschatting. Hoe zou Sjaak Grosthuizen van daadwerkelijk en aanwijsbaar nut kunnen zijn in het lokale politieke proces in Hoorn? De ambitie gaat nauwelijks verder dan deze stad, waar ik al 51 jaar werk en woon. Ik heb mijn interesse in de politiek uitgedrukt in lidmaatschappen van politieke partijen. De eerste partij kreeg ik van huis uit voorgesteld. Ik kom uit een traditioneel katholiek nest en in de laatste jaren voordat ik me volwassen mocht noemen (toentertijd was dat pas met je 21e verjaardag) heb ik me stevig verdiept in de leer. Ik ben gediplomeerd katholiek en al op de kweekschool maakte ik deel uit van de plaatselijke KVP.
Wanneer je eenmaal op het spoor zit van overdenken van het hoe en wat van je zekerheden en de daaraan gekoppelde uitlatingen en handelingen en ontdekt dat er vele manieren zijn om zinvol te leven, dan blijf je polijsten aan denkbeelden waarmee je je geïdentificeerd wilt zien. In de zeventiger jaren was daar ineens Joop den Uyl, die mij op een andere manier liet kijken naar de sociale klasse waaruit ik was voortgebracht en de overstap naar de PvdA was vanzelfsprekend en vlot gemaakt.
De PvdA van toen is niet meer precies de PvdA van nu. De politici gaan mee met de tijdgeest. Niet te gek veel, want dat kost je leden en kiezers. Daar kunnen PvdA-leden boeiende verhalen over vertellen. Tegenwoordig verlaat je als politicus gemakkelijk je partij om je elders aan te sluiten of om met je unieke inzichten een compleet nieuwe partij op te richten. Dat geschuif doet het vertrouwen in de politiek geen goed. Men volgt nu eerder een persoon dan een gedachte en daar schuilt een gevaar voor de democratie. Vooral wanneer het een politicus is die kiezers aantrekt met gratis bier. Onze grondwet is echter geen catalogus met nationalistische onderbuiklekkernijen.
Landelijk is de bedreiging van de democratische waarden wel ernstig en wordt het hoog tijd de stormbal te hijsen. We zien partijen die al jaren bezig zijn de bijl aan de voet van de democratische boom te zetten en die nu met schijnheilig gezicht doen of we bij hen veilig zijn. Een politicus die zich zeer negatief uitliet over de Nederlandse rechtspraak, die de pers en publieke zenders graag zou breidelen, die weinig moet hebben van mensen en dingen die niet van de gestampte pot zijn, gruwt van woke lieden, alle andere meningen karakteriseert als knettergek en waarschijnlijk niet voorop gezien wil worden bij demonstraties met regenboogvlaggen moeten we nooit grootmoedig de kans geven een regeringsbeleid te helpen samenstellen. In Hongarije, Slowakije en Polen weten weldenkende mensen welke gevaren voor de democratie dergelijke politici vormen.
De Hoornse democratie staat nog niet heel ernstig op de tocht. In de lokale politiek mag je al blij zijn dat een paar honderd gemeentegenoten weten wie je bent en waar je voor staat. Vandaar dat er ook lokaal mensen zijn die zich enorm veel moeite en tijd getroosten om maar gezien en gehoord te worden. Ik vind dat prima, mits het verhaal ook de democratie dient. Hebben we het soort democratiebedreigers ook bij ons in de raadzaal? Niet echt, maar dat geldt voor dit moment. Na de volgende verkiezingen zou dat zo maar ineens wel zo kunnen zijn.
En nu verbeeld ik mij dat ik daarom als columnist de taak heb om alles wat democratievreemd is of dreigt te worden te signaleren en daar kond van te doen. Ik verbeeld me niet dat wanneer ik zie dat politici die ik vaak op de korrel heb, zich ineens voorbeeldig gaan gedragen, dat ik dat maar mooi voor elkaar heb gebracht. Misschien functioneert de Hoornse politiek zonder mijn commentaar ook naar behoren. Ik wil daar heel graag van overtuigd zijn, maar voor alle zekerheid blijf ik toch nog een tijdje hierover schrijven. Dan heb ik ook wat om handen. Misschien komt er ook weer eens wat lolliger stukje.
De inhoud van de column is uitsluitend voor rekening van de auteur. HoornRadio/HoornGids is niet ge- of verbonden aan een politieke partij of welke politieke richting dan ook, maar geheel autonoom, onafhankelijk en ongebonden.
