Er is geen punt gezet, maar een komma. Deze boodschap kregen we mee van onze premier Mark Rutte nadat hij namens de Nederlandse regering excuses aanbood voor het slavernijverleden. Excuses voor wat de natie heeft uitgespookt op het gebied van slavenhandel en – gebruik. Het is een van zijn beste spitsvondigheden, maar wanneer dit wel echt gemeend is, mag je het een heel terechte en heel fraaie noemen. Ook Hoorn heeft in de historie een belangrijke rol gespeeld in deze verfoeilijke mensonterende business. Er is geld verdiend en men had, zo lijkt het, nauwelijks door hoe verderfelijk deze handel en uitbuiting was.
Op 1 juli is het 150 jaar geleden dat de slavernij werd afgeschaft. Moeizaam en met schadevergoedingen voor de slavenhouders. Eerst nu lijkt de tijd aangebroken om deze geschiedenis te gaan zien, zoals ze bekeken moet worden. Maar niet iedereen heeft interesse in de geschiedenis. Het betreft gebeurtenissen in een verleden en gebeurd is gebeurd en alle veroorzaakte narigheid is maar weinigen in deze tijd aan te rekenen. Voor veel mensen is de zaak na het aanbieden van excuses door hoge omes afgedaan. De koning gaat het ook nog doen en dan moeten we er maar mee klaar zijn.
Toch zijn we er dan niet. Er is geen punt gezet. De gevolgen van slavenhandel, van het neerhalen van menselijke waarden voor mensen met een andere kleur bestaan nog altijd. We barsten nog van de vooroordelen. We zien nog steeds dat iemand een kleur heeft en dus vast en zeker behept met eigenschappen die bij mensen met die kleur passen. Ze zijn in ieder geval anders dan wij zelf zijn. Er lijken daarnaast ook verbeterde houdingen te bestaan. Hoeveel mensen hebben door dat ze nog steeds pijnlijk fout zitten, wanneer ze beweren mensen van kleur te kennen en dat die best wel meevallen? En hoe goed ben je wanneer je beweert dat je eigenlijk helemaal geen kleur ziet?
Er is nog een heleboel niet vanzelfsprekend. Dat besef leeft ook in Hoorn en in het kader van de herdenking van 1 juli is een aantal activiteiten gepland. Keti Koti bestaat ook in Hoorn. Ik denk dat de genoemde activiteiten zinvol zijn, maar ik vrees ook dat de activiteiten voornamelijk zullen worden bezocht door mensen van goede wil. Heel gezellig voor iedereen en er zal beslist sprake zijn van heel fijn gevoelde verbondenheid, maar bereiken we op deze manier ook het doel dat een eindje voorbij de komma ligt? Je kunt naar al die activiteiten toe gaan, maar eigenlijk moeten vooral mensen bereikt worden die al ergens zijn. In de stad, in het havengebied, misschien zelfs in de buitenwijken waar nooit een vroegere verdiener aan slavenuitbuiting heeft rondgelopen.
De verhalenverteller Julius Wijnstijn loopt rond door de stad en vertelt daar verhalen. Je moet je voor zijn rondleiding aanmelden. Wie daar toevallig langs komt zal misschien ook een verhaal willen horen. Op die manier worden mensen bereikt die niet zelf zochten naar een plek om bereikt te worden. Ik denk ook aan de opgroeiende kinderen die gemengd bij elkaar zitten op scholen, maar niet gemengd met elkaar zijn.
Begrijp me niet verkeerd, de Keti Koti tafel en de Masterclass Vrouwen in het verzet tegen de slavernij zijn mooie betekenisvolle activiteiten. Laat ze vooral doorgaan, maar brengen die activiteiten de bewustmaking bij een groot deel van de samenleving? Wanneer besloten wordt dat in Hoorn elk jaar een festijn wordt georganiseerd rond het thema dat anders eruit zien het op gelijke voet samengaan niet in de weg staat, zullen we dan ooit kunnen bereiken dat aan het kwaad van vele eeuwen mensen onwaardig maken en behandelen een einde komt?
Is het eigenlijk niet gek en juist verschil onderstrepend om activiteiten te organiseren die juist gaan over verschillend uiterlijk en andere historische achtergrond? Ik vrees dat het nog lange tijd belangrijk zal zijn het foute verleden te noemen, voordat we zover zijn dat we geen kleurverschil meer zien, dat de werkelijke probleemloze diversiteit in de samenleving een feit zal zijn. Laten we de activiteiten die de komende weken zullen plaatsvinden vooral vieren en aangrijpen om elkaar te leren kennen en vaker te willen ontmoeten.
De zaadjes voor een nieuw opbloeiende samenleving worden 1 juli uitgestrooid. Zorg dat je erbij komt, zodat je kunt meegroeien en ontdekken dat er momenten kunnen ontstaan dat je geen kleurverschil meer opmerkt. De eerste dag van juli wordt dan een echt bevrijdingsfeest voor iedereen en voor veel mensen zal achter de lange tijd van komma’s een punt gezet worden.
De inhoud van de column is uitsluitend voor rekening van de auteur. HoornRadio/HoornGids is niet ge- of verbonden aan een politieke partij of welke politieke richting dan ook, maar geheel autonoom, onafhankelijk en ongebonden.
