HOORNGIDS HOORN | Het Centrum voor oncologie van het Dijklander Ziekenhuis is gestart met AYA-zorg, oftewel zorg voor jonge mensen met kanker. AYA’s (afkorting van Adolescents & Young Adults) zijn jonge mensen tussen 18 en 39 jaar die te horen krijgen dat ze kanker hebben.
Elk jaar horen 3900 jongvolwassenen in Nederland dit bericht, in het Dijklander Ziekenhuis rond de tachtig patiënten per jaar. Zij zijn in de bloei van hun leven qua studeren, een eerste baan of het stichten van een gezin. De diagnose kan er voor zorgen dat zij grip op hun leven verliezen. Het Dijklander Ziekenhuis biedt deze groep patiënten vanaf nu zorg die aansluit bij hun leeftijd en behoeftes. Het team bestaat uit zorgprofessionals die speciaal zijn opgeleid om jongvolwassenen met kanker optimaal te begeleiden.
Afgestemd op leeftijd
De meerderheid van alle kankerpatiënten is ouder dan 60 jaar, wat maakt dat jongvolwassenen veelal een uitzondering vormen in de wachtkamer. Deze AYA’s (adolescents & young adults) zijn de kinderafdeling ontgroeid en komen terecht tussen medepatiënten die hun (groot)ouder hadden kunnen zijn. Zij kampen met andere vragen, over bijvoorbeeld het afmaken van hun studie, solliciteren bij een eerste baan, het afsluiten van een hypotheek of het stichten van een gezin. Bovendien blijkt uit onderzoek dat kankercellen zich soms anders gedragen in een jongvolwassen lichaam dan in dat van ouderen en kinderen. De medische behandeling dient daarom afgestemd te worden op deze unieke patiëntgroep. AYA-zorg heeft aandacht voor al deze leeftijdsspecifieke zorgbehoeften.
Sylvia Logher-Goes, verpleegkundig specialist: “Binnen het AYA-team hebben we aandacht voor al die onderwerpen waar jongvolwassenen mee bezig zijn. Iedereen tussen 18-39 jaar die hoort dat hij kanker heeft, kan bij ons terecht. Zij kunnen naar AYA-zorg vragen bij hun behandelend arts en die verwijst door naar ons team. Wij luisteren naar de vragen en kijken vervolgens welke ondersteuning nodig is. Dat kan een eenmalig advies zijn of het inschakelen van bijvoorbeeld een psycholoog of maatschappelijk werker. We hebben als AYA-team ook regelmatig overleg met andere collega’s zoals de medisch specialist en de psycholoog.”
AYA Zorgnetwerk
Het AYA-team van het Centrum voor oncologie Dijklander Ziekenhuis werkt samen met Amsterdam UMC en is onderdeel van het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Zorgnetwerk. Binnen dit netwerk worden AYA-zorgverleners ondersteund en geschoold. Ook wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar kanker bij jongvolwassenen en kennis gedeeld. Het AYA Zorgnetwerk is opgebouwd uit zes regionale zorgnetwerken waardoor AYA-zorg bij iedere AYA zo dichtbij als mogelijk voor handen is. Binnen de regionale netwerken zijn er AYA-kenniscentra bij de UMC’s en het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis, waar AYA’s terecht kunnen met complexe problematiek. Het zorgnetwerk groeit omdat steeds meer ziekenhuizen en professionals uit de eerste lijn aansluiten. Samen gaat men uit van het principe: ‘Zorg, dichtbij huis als het kan, verder weg in een AYA-centrum als het moet.’
