HOORNGIDS HOORN | Oktober is de maand van de Geschiedenis, het grootste historische evenement van Nederland. Honderden musea, boekhandels, bibliotheken en erfgoedinstellingen organiseren activiteiten die aansluiten bij het thema ‘Wat een ramp!’.
Het Westfries Archief doet ook mee. Kom langs voor een lezing, gevolgd door een uitgebreide rondleiding langs 15 bijzondere stukken van een half millennium oud. Ook kinderen uit de bovenbouw van het basisonderwijs kunnen in het archief terecht. Aan de hand van oude brieven en kaarten voeren zij een spannende opdracht voor Willem van Oranje uit.
Alle activiteiten in het Westfries Archief staan in het teken van de Opstand in 1572. Op 1 april van dat jaar werd Den Briel ingenomen door de watergeuzen die, gesteund door Willem van Oranje, vochten tegen het Spaanse gezag. Al snel werd ook Westfriesland betrokken bij de Opstand. Enkhuizen sloot zich in mei 1572 als eerste aan bij de opstandelingen. Vlak erna volgden de steden Hoorn en Medemblik.
Het jaar 1572 wordt gezien als het beginpunt van het ontstaan van Nederland zoals we dat nu kennen. Maar het was ook een heel onzeker jaar voor de mensen die toen leefden. In korte tijd veranderde er veel op religieus en bestuurlijk vlak. De Opstand zorgde voor spanningen, vluchtelingen en plunderingen. Voor velen, zeker in de dorpen, was 1572 een rampzalig jaar.
In de lezing wordt een beeld geschetst van de gebeurtenissen in 1572: wie waren de hoofrolspelers, waarom ontstond er een opstand en hoe zag Westfriesland eruit. Daarna wordt u rondgeleid door de depots. Aan de hand van 15 bijzondere archiefstukken bekijken we wat de opstand betekende voor de Westfriese steden en de dorpen. U zult zien hoe de burgers van Medemblik bewapend werden en wat de inwoners van Hoorn eigenlijk vonden van al die vreemde soldaten in de stad. U kunt zelf in oude stukken lezen wat er uit de kerk van Opmeer werd geplunderd en welke gouden en zilveren voorwerpen Wognum moest inleveren.
Speciaal voor kinderen is er een opdracht ontwikkeld. Aan de hand van vier archiefstukken gaan de kinderen op zoek naar de naam en woonplaats van een bron. Haast is geboden, want Willem van Oranje heeft de informatie snel nodig om een aanval op Westfriesland te voorkomen. De spannende opdracht is geschikt voor kinderen in de leeftijd van 10 tot en met 12 jaar. Binnen een uur is de opdracht afgerond waarna de kinderen een welverdiende prijs krijgen.
Wilt u deelnemen aan de lezing en rondleiding? Stuur dan een e-mail naar: info@westfriesarchief.nl. Vermeld daarin uw naam, de dag waarop u wilt komen en met hoeveel personen u komt.
De lezing en rondleiding worden gegeven: 4, 7, 11, 14, 21, 25 en 28 oktober. Het programma start om 14.00 uur en duurt ongeveer anderhalf uur.
Wil uw kind de opdracht uitvoeren? Hiervoor is aanmelden niet noodzakelijk. Maar wilt u verzekerd zijn van een plekje op een door u gewenst tijdstip, mail dan naar info@westfriesarchief.nl. Vermeld in uw mail de gewenste dag, tijdstip en de naam van het kind. De kinderen zijn welkom in het Westfries Archief op: 5, 12, 18, 19, 20 en 26 oktober tussen 13.00 en 17.00 uur.
Bezoekadres Westfries Archief: Blauwe Berg 5C in Hoorn. Kijk op www.westfriesarchief.nl/contact/route voor de route. U kunt parkeren bij het archief.
Informatie over de afbeeldingen
Voor elke gemeente in oostelijk Westfriesland is een levensgroot paneel ontwikkeld. Elk paneel toont een eigentijds kunstwerk gebaseerd op historische bronnen. De panelen reizen door de regio. Op het paneel van Enkhuizen: In oktober 1572 bezoekt Willem van Oranje Enkhuizen, hij bedankt de stad voor de steun aan de Opstand. Op het paneel van Koggenland: In 1572 zorgen rondtrekkend geuzen en soldaten in de onbeschermde dorpen voor veel overlast, veel dorpen krijgen te maken met plunderingen.
