Tradities ontstaan spontaan en het laten verdwijnen ervan kost soms de nodige moeite. Mevrouw Grosthuizen en ik ontwikkelden enkele simpele tradities die de liefdevolle band dagelijks onderstreepten en waar we ons een behoorlijke tijd aan hechtten, totdat ineens de constatering doorbrak dan die traditie al enige tijd was vervangen door een andere.
De huiselijke tradities betreffen vaak ook de manier van vieringen. De aloude commerciële tradities die vroeger nog hoorden bij christelijke feestdagen zijn vaak nog in stand gebleven wanneer de kinderen en kleinkinderen langs kwamen om de feesten even te vieren. Zouden wij het een groot gemis vinden wanneer er geen kerstboom meer zou zijn? Nee, wij hebben daar als eens een alternatief voor gevonden en die voldeed ook prima. Ik denk dat er nog maar weinig gezinnen zijn die dergelijke feesten op exact dezelfde manier vieren als vroeger bij hun ouders. De kinderen die in hun eigen gezinnen hetzelfde feest anders vieren dan ze meegekregen hebben worden zelden fel bekritiseerd door hun ouders.
Feesten en vieringen met een religieuze achtergrond veranderen iets moeizamer. Dat geldt voor vieringen vanuit elke godsdienst. Daar waar een feest strikt wordt gevierd met handelingen en teksten die vele eeuwen geleden zijn bedacht, moet je je afvragen hoeveel elke handeling en tekst in deze tijd nog voldoende wordt begrepen. Toen in de Rooms-Katholieke kerk de missen in het Nederlands werden gevierd waren er velen die ervan overtuigd waren dat God dit absoluut niet op prijs zou stellen, maar in geen enkele kerk werd Zijn Gramstorige Stem gehoord. Wel die van verstokte gelovigen.
Onze wereld zit vol met tradities die allemaal onder de invloed van de huidige samenleving veranderen en dan toch nagenoeg hetzelfde genoegen opleveren. Maar wee je gebeente wanneer je komt aan een aantal volkstradities die te maken hebben met de viering van sinterklaas of het gebruik van vuurwerk. Ik ga nu in juli niet alvast de zwartepietendiscussie starten, maar we mogen het wel even hebben over vuurwerk.
Persoonlijk gebruik van vuurwerk tijdens Oud en Nieuw ligt gevoelig. Dat afsteken is al generaties lang gedaan, hoewel ik me niet kan herinneren dat onze straat tijdens mijn vroege jeugd in Oudejaarsnacht vol met rook heeft gestaan. Rotjes en gillende keukenmeiden en af en toe een vuurpijltje, dat was het eigenlijk. Een beetje vergelijkbaar met het vuurwerk dat we meemaakten in Nieuw Zeeland, toen we daar een jaarwisseling vierden. Pogingen vanuit de zorg voor het milieu om de hoeveelheid vuurwerk een beetje te beperken of te vervangen voor een gemeentelijke vuurwerkshow zijn niet door iedereen enthousiast ontvangen. Met grote verontwaardiging wordt het recht op afsteken als eeuwenoude traditie verdedigd.
Nu dreigt de grote vuurwerkshow als afsluiting van de Hoornse kermis niet door te gaan vanwege mogelijke gevaarlijke situaties. De werkzaamheden aan de dijk worden als oorzaak gegeven. Is dit nu het begin van de teloorgang van een Hoornse traditie? De organisatie belooft volgend jaar extra te gaan knallen. De roep vanuit de milieuhoek lijkt nog niet te zijn gehoord door de vuurwerkorganisatoren. Er zijn ook nog geen spreek- of schreeuwkoren te horen geweest en nog niemand is op het idee gekomen om de Nederlandse vlag op de Franse manier op te hangen. Wel hebben enkele politieke partijen in Hoorn hun teleurstelling uitgesproken over het niet laten doorgaan.
De feestelijke afsluiting van een kermisweek wordt doorgaans gevierd met vele duizenden mensen. Velen komen er speciaal voor naar Hoorn. Ik ben het met veel mensen eens dat er best wel wat meer gezocht had mogen worden naar alternatieven. Een andere plek, zoals het Julianapark werd voorgesteld door enkele wakkere raadsleden of een kijkspektakel met drones. Een indrukwekkende afsluiting van de Hoornse kermis vraagt om een traditionele afsluiting, maar die mag best meegegaan zijn in de tijd.
De inhoud van de column is uitsluitend voor rekening van de auteur. HoornRadio/HoornGids is niet ge- of verbonden aan een politieke partij of welke politieke richting dan ook, maar geheel autonoom, onafhankelijk en ongebonden.
