HOORNGIDS HOORN | De lente is aangebroken en dat betekent dat ook de insecten wakker worden en aan hun nesten gaan werken. Vanzelfsprekend zullen we komende zomer weer met ‘gewone’ wespen te maken krijgen, maar mogelijk ook met een ongewenste soort: de Aziatische hoornaar. Het is van groot belang dat we de Aziatische hoornaar leren onderscheiden van de Europese hoornaar, want de Aziatische variant vormt direct en indirect een grote bedreiging voor de bevolking. “Zie je de Aziatische hoornaar, meld het dan direct bij de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit”, zegt Peter Traas, Zeeuwse meesterbestrijder van de invasieve exoot.
Nederland wordt de laatste jaren overspoeld door zogenaamde invasieve exoten. Voor alle duidelijkheid: dan hebben we het over dieren en planten die door menselijk handelen per ongeluk of expres vanuit het buitenland ons land zijn binnengekomen. Peter Traas heeft in Zeeland een museum met (opgezette) invasieve exoten. “Sommige van die dieren kom je niet snel tegen in het dagelijks leven, anderen zie je juist elke dag”, vertelt Traas aan het ongediertebestrijdersplatform Beestjes Kwijt. “De halsbandparkiet zie je tegenwoordig overal. De wasbeer en wasbeerhond weer niet. Zo hebben ook te maken met veel verschillende soorten rivierkreeften die hier niet thuishoren. Die zie je ook niet direct, maar ze brengen wel ernstige schade toe aan onze inheemse natuur.”
Grote bedreiging
Dat geldt ook voor de Aziatische hoornaar. “Deze hoornaar steekt de mens als hij zich bedreigd voelt. Dat doet pijn, maar het is niet veel erger dan de steek van een Europese hoornaar of een gewone wesp”, weet Traas. “Het grote probleem van de Aziatische hoornaar is dat het beestje zo’n duizend larven die in het nest leven, voert met bijen. En dat is heel ernstig. De bij heeft het al moeilijk door een gebrek aan biodiversiteit in onze huidige wereld en al het gif dat we gebruiken in onze maatschappij. Van rattengif tot de vlooienband van de hond. Maar de Aziatische hoornaar vormt een nog veel grotere bedreiging voor de bij.”
Dat de Aziatische hoornaar het voorzien heeft op bijen is niet alleen voor de bij, maar ook voor de mens heel slecht nieuws. “De bij is van groot belang voor de mensheid”, knikt Traas. “Van onze voedselgewassen is ongeveer 60 procent van de bestuiving door bijen afhankelijk. Laat dat percentage even op je inwerken, dan weet je hoe ernstig dat is.” De Aziatische hoornaar staat dan ook op een Europese lijst van insecten die serieus en niet aflatend bestreden moeten worden.
Nesten monitoren en inpakken
Traas was de eerste in Nederland die een nest van de Aziatische hoornaar onschadelijk maakte. “Inmiddels hebben we het vaker meegemaakt en zijn er ook andere ongediertebestrijders die nesten van de Aziatische hoornaar bestrijden”, zegt Traas. “Ik merk wel eens dat er wat lichtvaardig over wordt gedacht, maar het is toch écht wat anders dan een wespennest bestrijden. Je moet zo’n hoornaarsnest tot zeven dagen na de bestrijding blijven monitoren, dat is een wettelijke verplichting. Daarna moet je het nest verwijderen en goed verpakt bewaren. Dan zie je dat er nog steeds eitjes uitkomen.”
In 2017 werd in het Zeeuwse Dreischor het eerste nest van de Aziatische hoornaar aangetroffen. Vorig jaar werden er 16 nesten bestreden en op Waarnemingen.nl werden er 98 goedgekeurde meldingen gedaan. “Dat lijkt niet veel nog”, zegt Traas. “Maar het kan hard gaan. In België werden er vorig jaar al ruim 200 nesten bestreden! En geloof me, elk nest is er één te veel, want geen enkele bijenkast is veilig met de Aziatische hoornaar in de buurt. Er vindt dan gewoon massamoord plaats.”
Aziatische hoornaar herkennen
Als mensen dus denken een Aziatische hoornaar te zien, is het verstandig om daar melding van te maken. Belangrijk is dan natuurlijk wél dat je weet hoe een Aziatische hoornaar eruit ziet. “Mensen denken vaak dat een Aziatische hoornaar groter is dan de Europese hoornaar, maar dat is niet zo. De Aziaat is wat kleiner, maar ziet er wel heel anders uit. De Aziatische hoornaar is te herkennen aan zijn volledig zwarte borststuk. Ook de poten zijn zwart, maar de uiteinden van de poten zijn knalgeel. Op het achterlijf is aan de voorzijde een smalle gele band te zien en verder naar achter is een dikkere gele band zichtbaar.”
Zie je dus een heel grote ‘wesp’ - dood of levend - die aan deze omschrijving voldoet, probeer het insect dan te fotograferen en meld het direct op waarnemingen.nl.
