In de Tweede Kamer huist nu een politicus die fanatiek bezig is om het waarschijnlijke als onwaarschijnlijk te verkopen en omgekeerd. Wanneer ontkennen van feiten, omdraaien van waarheden leidt tot het veroveren van Kamerzetels, kun je spreken van een gevoelig verlies voor een geloofwaardige democratie. Mijn hoop, dat de afsplitsing van Van Haga en twee andere leden een iets reëler beeld hebben van de maatschappij, is niet zo groot. De traditie om politici die duidelijk leugens verspreiden af te zetten is bij Forum en wellicht bij de afsplitsingen ervan niet iets om aan vast te houden. Integendeel, wie succesvol zou zijn met het verkopen van mesjes om bananen te schillen kan zo bij deze partijen terecht.
‘De leugen regeert’ is een conclusie uit 1999 van de toenmalige koningin Beatrix over berichtgeving in de pers over het koningshuis. De media hielden zich niet altijd met gefactcheckte berichtgeving bezig. Media mogen geen leugens verspreiden. Niet alleen politici kunnen hun geloofwaardigheid verliezen. Als columnist meen ik wel een beetje meer vrijheid te hebben om zaken iets uit hun verband te halen en anders naar feiten te laten kijken. Het moet dan wel duidelijk zijn dat ik daarmee bezig ben. Je mag en moet mij betichten van fout gedrag, wanneer ik met verdraaide werkelijkheden de bedoeling heb om mensen daaraan geloof te laten hechten.
Ook lokale politici hebben de heilige opdracht de werkelijkheid als uitgangspunt te nemen. Dat politici druk doende zijn om die werkelijkheid te veranderen, mag je ze weer niet kwalijk nemen. Elke burger verwacht iets anders van degene die hij of zij koos en de gekozen politicus mag dat proberen waar te maken. Helaas gebeurt het heel vaak dat belangen van burgers tegenstrijdig zijn en politici houden die tegenstrijdigheid enthousiast in stand. In de Hollandse politieke setting worden meestal compromissen bereikt waarmee iedereen een beetje blij of teleurgesteld is.
Gebeurt het in Hoorn wel eens dat politici dingen beweren die bewijsbaar niet kloppen? Ja hoor, dat gebeurt regelmatig. Onze raadsleden hanteren een beschrijving van de werkelijkheid waarbinnen een voorgesteld besluit prima past. Dat diezelfde werkelijkheid er voor een ander raadslid heel anders uitziet, klopt ook. In dat geval overziet geen enkel raadslid de totale werkelijkheid en hoe die zich aandient bij de burgers in de stad. Raadsleden gebruiken slechts het voor hun doel meest geschikte deel van de werkelijkheid en laten de andere stukjes werkelijkheid graag over aan de anderen. Hoe gek het ook klinkt: meestal zien raadsleden andere beelden van de werkelijkheid niet eens. Ook de burgers zijn vaak blind voor een totale werkelijkheid. Het voordeel of juist nadeel hiervan is wel, dat ieder raadslid overtuigd is van eigen gelijk.
Maar soms is het niet overzien van delen van de werkelijkheid niet goed te praten. Dat zie je bij het ontkennen van de juistheid van het beeld dat collega-raadsleden hebben. Problemen ontkennen of relativeren wordt vaker gedaan. Hoort dat bij het raadswerk? In de ogen van hen die dat bewust doen wel. Wat het geachte raadslid echter vergeet, is dat op die manier zijn of haar geloofwaardigheid wordt aangetast. Jok je over het ene, dan zou dat best over veel meer zaken kunnen zijn. Is dat erg? Ik vind van wel en het zorgt er tevens voor dat ik het raadslid in kwestie voor lange tijd wantrouw. Dat hoeft voor die persoon ook niet als een ramp worden ervaren. Zijn achterban kan daar goed mee leven.
Ik kom hier op, doordat ik Menno Jas, het geachte raadslid namens De Realistisch Partij, hoorde beweren dat verhalen over de rol van de mensheid in de klimaatverandering grotendeels uit de lucht gegrepen zijn. Ik moet maar raden of hij dat echt gelooft of dat hij hiermee zijn achterban tevreden wil houden. Als je niet gelooft in de noodzaak van energietransitie, dan hoef je er ook niets voor te doen. Er zijn genoeg mensen die niets voelen voor maatregelen om milieu en klimaat te beschermen en politici die aan de bak willen blijven, passen hun verhalen aan om die stemmen binnen te halen. Dat beschouw ik als een aanslag op de democratie.
Raadswerk is iets anders dan het bakken van lieverkoekjes. Ook het rondbazuinen van duidelijke onwaarheden passen niet bij het stadsbestuur. Politiek en media moeten ver wegblijven van de leugen. Het is al moeilijk genoeg om een juiste blik op feiten te krijgen. De wereld is geen platte schijf en het schillen van bananen kan het best zonder mesje.
De inhoud van de column is uitsluitend voor rekening van de auteur. HoornRadio/HoornGids is niet ge- of verbonden aan een politieke partij of welke politieke richting dan ook, maar geheel autonoom, onafhankelijk en ongebonden.
