Wanneer je de uitslag ziet van de verkiezingen in Hoorn, dan zou je kunnen denken, dat deze stad ongeveer een doorsnee is van de Nederlandse bevolking. Wie lid is van een politieke partij die al decennia de belangen van de burgers zo goed mogelijk tracht te behartigen, zal in de uitslagen enige verontrustende ontwikkelingen zien. De aloude partijpolitiek met een verklaarbaar aantal verschillende smaken is passé.
Twee partijleiders die zich erg goed bewust zijn van hun wens om absoluut niet serieus mee te regeren haalden ook in Hoorn een enorme vracht aan stemmen op. De PVV en FvD behaalden 16,4% van alle Hoornse stemmen en dat vind ik veel. Zeker, wanneer je hun score vergelijkt met wat partijen die al vanaf hun oprichting een flinke tijd geleden hebben aangetoond zich verantwoordelijk te weten voor de resultaten van politiek handelen. Ik noem PvdA, GroenLinks en ChristenUnie. Door alle media, die overigens door stemmers van alle andere partijen dan voor Forum worden beschouwd als redelijk tot goed betrouwbaar, worden analyses gemaakt van het hoe en waarom van het Nederlandse stemgedrag.
Ook mij bekruipt de wens om verklaringen te zoeken voor de gang van zaken. Twee vragen zijn de afgelopen dagen vaak in mijn gedachten geweest. Hoe komt het dat zeker twee derde van de Nederlandse kiezers zwevende kiezers waren, waarvan een flink deel zelfs op de dag van de verkiezingen nog niet zeker waren van hun keuze? Wat is de aantrekkingskracht van populistische partijen? Laat tien psychologen hun mening geven over het hoe en waarom van het Nederlandse stemgedrag en je krijgt twintig verklaringen. Dan kan die van mij er ook wel bij.
Wat voor mij duidelijk is geworden is dat voor veel kiezers het moment van de dag bepalend is. We zitten in een pandemie en de leider geeft aan hoe we dat het hoofd dienen te bieden en wanneer hij dat op redelijk overtuigende wijze doet, dan verdient hij je steun. Daarnaast kunnen politici inspelen op onlustgevoelens die te maken hebben met de teloorgang van wat altijd duidelijk leek, moeilijk te vervullen wensen en vertrouwde wereldbeeld beschermende xenofobie.
Wanneer Baudet verkondigt jou je vrijheid terug te willen geven, staat daar voor de een het schrikbeeld voor ogen van een Bolzonaravrijheid, gepaard met voetbalvelden vol grafgaten en voor de ander een wereldje waarin alles weer is toegestaan. Wanneer de meest rabiate politici enkele zaken beloven die op traditioneel links gedachtegoed lijken, dan hoeft de keus niet te vallen op de partijen die vanouds linkse verworvenheden verdedigen en die ook willen bereiken voor alle nieuwkomers in ons land. Denk aan vervulling van woonbehoefte. Wie zal eerder ijveren voor woonruimte voor de nazaten van de oorspronkelijke Nederlandse bevolking?
Als ik heel cynisch verklaar waarom de schandalige toeslagenaffaire nauwelijks van invloed is geweest op de verkiezingen, dan zeg ik dat het komt omdat de slachtoffers zich voornamelijk bevinden onder de bevolkingsgroepen waar xenofoben zich niet druk om maken. Het feit dat Asscher zich vol schaamte heeft teruggetrokken betekent voor hen nauwelijks een verdienste. Ik hoop dat het feit dat Henk Krol slechts 0,1% van de Hoornse stemmers kreeg niet betekent dat Hoorn ook nog homofoob is.
Voor de lokale politici is duidelijk dat populisme loont. Er zijn al partijtjes die zich daarin oefenen. Ik houd mijn hart vast voor de verkiezingen voor de gemeenteraad volgend jaar. Ik voel het nu al jeuken.
De inhoud van de column is uitsluitend voor rekening van de auteur. HoornRadio/HoornGids is niet ge- of verbonden aan een politieke partij of welke politieke richting dan ook, maar geheel autonoom, onafhankelijk en ongebonden.
