Verkoop Hoornse monumenten pakt verkeerd uit

De verkoop van Hoornse monumenten aan instellingen als Stichting Stadsherstel Hoorn en de Vereniging Hendrick de Keyser pakt niet zo gunstig uit als de Gemeente had gehoopt. Een belangrijke reden voor de verkoop van gebouwen als De Waag was enige jaren geleden nog het argument dat dergelijke instellingen beter subsidies konden verwerven. Dat blijkt niet zo te zijn en daarom doet B&W een dringend beroep op staatssecretaris Van der Laan om de subsidieregeling aan te passen.

Lees hier het persbericht van de gemeente:

Hoorn pleit voor restauratieregeling zonder rompslomp naast nieuwe landelijke regeling

De nieuwe landelijke restauratieregeling die begin volgend jaar van kracht wordt in de vorm van het ’Besluit rijkssubsidiëring instandhouding monumenten’ (Brim-regeling) schiet ernstig tekort. Restaurerende instellingen als de Stichting Stadsherstel Hoorn en de landelijk opererende Vereniging Hendrick de Keyser vallen buiten de boot. Dit geldt ook voor partiële restauraties aan kerken, kapellen, torens en dergelijke. Daarom doen burgemeester en wethouders van Hoorn een dringend beroep op staatssecretaris Van der Laan om naast de Brim-regeling een eenvoudige restauratieregeling zonder veel papieren rompslomp in te stellen. In de brief aan de staatssecretaris nodigt het college mevrouw Van der Laan uit in Hoorn te komen kijken om de problemen met eigen ogen te aanschouwen.

Uit de brief blijkt dat burgemeester en wethouders zich grote zorgen maken om de restauratieproblematiek die zich in Hoorn afspeelt. Hoorn heeft circa 365 rijksmonumenten, waarvan er nog zo’n 75 gerestaureerd moeten worden. Daar zijn grote monumenten bij, zoals het Oostereiland, de Oosterpoort, het Weeshuiscomplex, het voormalige postkantoor, de Oosterkerk, de toren van de kerk in Westerblokker en de gemetselde boogbrug aan de Noorderstraat.

Restauratie van deze rijksmonumenten zal in totaal enige miljoenen euro’s vergen. Ze zijn in eigendom bij de gemeente Hoorn, kerkelijke instellingen, stichtingen of de Vereniging Hendrick de Keyser. De kleinere rijksmonumenten zijn over het algemeen in handen van individuele particulieren.

Geringe budgetten
Van 2005 tot en met 2010 zijn de restauratiebudgetten voor de gemeente Hoorn vastgelegd in beschikkingen of toezeggingen. In totaal betreft dit circa 669.000 euro over een periode van zes jaar. Per jaar gaat het om bedragen van rond de 100.000 euro, met als ’uitschieter’ circa 164.000 euro in 2007. Gezien het grote aantal rijksmonumenten in Hoorn, betreft het hier geringe budgetten. De meeste restauraties worden in Hoorn noodgedwongen zonder subsidie uitgevoerd.
Dit maakt duidelijk hoe belangrijk de Stichting Stadsherstel en de Vereniging Hendrick de Keyser voor Hoorn zijn. Het zijn juist deze instellingen die met de invoering van de Brim-regeling buiten de boot dreigen te vallen. De Stichting Stadsherstel bijvoorbeeld, drijft op enthousiaste en op restauratiegebied deskundige vrijwilligers. Zij kopen monumenten, restaureren ze en verkopen ze vervolgens weer. Zij beheren niet. Daardoor dreigen zij niet te worden erkend en nauwelijks in aanmerking te komen voor subsidie. Dit terwijl Stadsherstel de afgelopen dertig jaar maar liefst 42 restauratieprojecten heeft gerealiseerd. Ook de Vereniging Hendrick de Keyser, die panden verwerft, restaureert en exploiteert, is voor Hoorn uiterst belangrijk. Deze vereniging heeft, na Amsterdam, haar meeste bezit in Hoorn. De Brim-regeling heeft tot gevolg dat Hendrick de Keyser niet meer zal kunnen restaureren.

Monumentale kerken
Voor monumentale kerken, kapellen, torens en dergelijke is er op dit moment de Brom-regeling (Besluit rijkssubsidiëring onderhoud monumenten). In Hoorn staan 10 monumentale kerken en kapellen, 3 torens en 2 dakruiters, die allemaal in de afgelopen 25 jaar zijn gerestaureerd. Dat er niettemin soms dringend opnieuw (partiële) restauratie nodig kan zijn, blijkt bij de Oosterkerk, die ten prooi is gevallen aan de bonte knaagkever. Deze kerk onderging haar laatste partiële restauratie in 1996. Nu moeten delen van de kap en de houten gewelfribben gerestaureerd worden, ten bedrage van 280.000 euro. De uit vrijwilligers bestaande Stichting Oosterkerk heeft hier geen geld voor. De Brim-regeling kan geen uitkomst brengen.

Initiatief gemeente Hoorn
Daarom heeft de gemeente Hoorn besloten om vooruitlopend op de Brim-regeling zelf het initiatief te nemen. Burgemeester en wethouders hebben de gemeenteraad voorgesteld jaarlijks 200.000 euro beschikbaar te stellen. Het fonds is bedoeld voor zowel bepaalde rijksmonumenten als gemeentelijke monumenten. Kerkelijke instellingen en restaurerende instellingen kunnen er voor rijksmonumenten een beroep op doen voor maximaal 50.000 euro per project. Voor gemeentelijke monumenten geldt een bijdrage van maximaal 5.000 euro per project.
’Omdat dit niet genoeg is’, schrijven B en W aan de staatssecretaris, ’doen wij een dringend beroep op u ons initiatief over te nemen.’ Zij stellen mevrouw Van der Laan voor om naast de Brim-regeling een eenvoudige restauratieregeling zonder veel papieren rompslomp in te stellen voor restaurerende instellingen en monumentale kerkgebouwen. Het college wil een en ander graag toelichten tijdens een bezoek van de staatssecretaris aan Hoorn.